Annou Matjé Kréyol


An kèsion ba'w

🗣️ Lavi jòdi-a pa kon lè nou té pi jenn. Sa ka fet andéwò ka rivé an péyi-a vitman-présé.
🗣️ Es valè antan lontan bon toujou jòdi-jou oben es fok nou fè douvan an manniè nef?


Es ou té enmen manniè lavi té avan?
Ki manniè moun té ka viv ansanm avan, es sa chanjé jòdi-jou?
Sa ki té plas lakou-a / laviè-a / fontenn-lan, épi dot koté moun té ka jwenn?
Ki konsey granmoun té ka ba, es nou pé suiv sa toujou?



Mel-ou (si ou lé):
(Nou pa ka patajé mel-ou. Ou pé ba nou'y si ou lé risouvwè dot mésaj kon tala.)





Sa moun ja di!

« Lavi té pli bel avan. »

« Respé épi lonè tout lè. »

« Valè antan lontan té pi bon. »

« Lavi avan té méyè. Sé té ansanm ansanm. »

« Lavi avan té méyè ; Nou té ka fè ansanm ansanm . »

« Mwen konpwan lavi antan lontan té fin lè mwen wè dé fwè an plonbié ek an élektrisen fè dèvi yonn ba lot. »

« Avan antan lontan, moun té ka patajé, fè bokantaj nou té ka jwenn bò lariviè, lafontenn. Té ni mwens violans. »

« Lakou-a jodijou sé estasion lésans. Sé nonm-lan ka sanblé kò-yo la pou palé men plis pou bwè labiè. An lo ka vini alkolik, violan, ka bliyé fanmi-yo tou pas yo adikt. Sosiété-nou mondializé. Nou vini konsomatè tout bagay soutou mové bagay. »

« Avan té ni valè, té ni pwofitasion tou. Moun té pè : té ni bon bagay , manjé sen, solidarité men timanmay té ka pran kou pou ayen tou. Nou pé pa viré an ariè. Nou pou pwotéjé ich-nou, pep-nou. Respekté kò-nou, respekté lézot, respekté lavi-a. Avansé an siyaj-la zanset-nou lésé ba nou. »

« Lavi-a antan lontan bout! Pa ni pies bokantaj épi sé vwazen-an, yo simié mété an masonn oliwon kay-yo. Lavi-a ka chanjé, sa nòmal, men fok fè atansion pa ped gran valè-nou. Jodijou man ka pansé ki sé paran-an, papa, manman, dwet pli sévè épi timanmay-yo, sé sa man ka di, pas man an vié-kò ;-) »

« Antan gran fanmiy mwen sé moun-lan té yonn a lot. Yo té ka bokanté anpil ek té ni respé. An tan-mwen sa té chanjé tibren men lespri bokantaj-la té ka maché toujou. Aprézan sé an lot bagay, sé moun-lan pa ka bokanté, tout bagay sé lajan. Tou sa ki pa bon sé sa nou enmen. Konsey granmoun té ka ba pou nou suiv sé 'Respé' ek arété adopté mové bagay lézot pou kontinié fè péyi-a vansé. »

« Konsey granmoun toujou ka sèvi jòdi-a. »

« Valè antan lontan bon toujou. Sé moun apwézan an pa ka respekté yo. Moun apwézan pa ka viv kon antan lontan, sé chak moun ka viv pou kò'y. Moun vini pli sovaj ek malélivé. »